Przeminęło z wiatrem

Podczas przyjęcia w Tarze, posiadłości rodu O'Hara na amerykańskim Południu, bryluje córka pana domu Scarlett, pragnąca zwrócić na siebie uwagę syna sąsiadów Ashleya Wilkesa. Gdy wyznaje mu miłość, Ashley informuje ją o planach swego ożenku z kuzynką Melanią. Przypadkowym świadkiem tego wyznania jest Rhett Butler – playboy i awanturnik o podejrzanej reputacji. Tego samego wieczoru dochodzi wieść o wybuchu wojny secesyjnej.
Ciąg dalszy opowieści toczy się wokół losów Scarlett, która nie zamierza rezygnować z pragnienia poślubienia Ashleya, z drugiej zaś opiekuje się jego żoną, ratując ją w najtrudniejszych chwilach, jakich nie szczędzi jej i jej najbliższym okrutna wojna. O względy Scarlett, coraz bardziej pod wpływem okoliczności wyzbywającej się swych manier pełnej fochów panienki z Południa, zabiega Butler, któremu wreszcie udaje się ją poślubić, by po kilku latach, w rezultacie rodzinnej tragedii, odejść z domu. Osobnym wątkiem są starania Scarlett o utrzymanie i odbudowę splądrowanej przez Jankesów Tary – rodowego majątku, który potrafi dać jej siłę do dalszego zmagania się z losem.

Ekranizacja sagi Margaret Mitchell to jeden z najważniejszych filmów w historii kina, część hollywoodzkiej legendy o różnych odcieniach. Z jednej strony to sukces finansowy (niepobity przez 23 lata), z drugiej – efekt mozolnych starań producenta Davida O. Selznicka o stworzenie arcydzieła na miarę 50 rocznicy narodzin kina (tak ten film witała amerykańska prasa w grudniu 1939 roku). Film miał wielu reżyserów, najpierw miał go kręcić George Cukor, mający opinię reżysera kobiet, ale zaprotestował główny amant filmu Clark Gable. Ostatecznie z materiału Cukora w wersji ostatecznej została jedna scena – pożar Atlanty. W wyniku interwencji Gable’a na krześle reżyserski zasiadł Victor Fleming, który jednocześnie kończył „Czarnoksiężnika z Oz” i w efekcie przepracowania (realizacja „Przeminęło z wiatrem” trwała rok, z czego 140 dni spędzona na planie) trafił do szpitala. Film dokończył Sam Wood, a montaż nadzorował Selznik. Mimo licznych kłopotów związanych z realizacją, której towarzyszyła wielka narodowa dyskusja, film zachowuje niepodważalne miejsce nie tylko w historii kina (jako pierwszy w historii zdobył 8 Oscarów, wśród których była statuetka dla pierwszego przedstawiciela mniejszości afro-amerykańskiej – Hattie MacDaniel, grającą nianię Scarlet), gdzie wyznaczył nowe standardy widowiska (i po raz pierwszy tak silnie wyeksponował kobietę jako główną bohaterkę filmu), ale i w historii Stanów Zjednoczonych. Film Fleminga oznaczał koniec podziałów na Północ i Południe: „Przeminęło z wiatrem” przywróciło Południu godność i moralne prawo do ponownego reprezentowania tego wszystkiego, co dziś Amerykanie nazywają tradycyjnymi wartościami.