Człowiek na torze

W prologu maszynista nocnego pociągu pośpiesznego dostrzega na torach człowieka. Ostro hamuje, człowiek - jak później się okazuje, emerytowany maszynista Orzechowski - ginie, ratując pociąg od katastrofy. W ciasny, stacyjnym pokoiku sylwetkę Orzechowskiego kreślą kolejno: zawiadowca Tuszka, były pomocnik Orzechowskiego, Staszek Zapora i dróżnik Sałata. Z opowieści tych, modelowanych również prywatnymi animozjami, jawi się obraz trudnego we współżyciu, ale niezwykłego człowieka "starej daty", rzetelnego pracownika, mającego jednak trudności z zaaklimatyzowaniem się w nowych "socjalistycznych" warunkach pracy na kolei. Sytuacja wyjściowa "Człowieka na torze" niewiele różni się od sensacyjno-kryminalnych schematów funkcjonujących w filmowych i powieściowych produkcyjniakach, ale zastosowany przez reżysera kontrapunkt słowa i obrazu pomógł mu w nakreśleniu - niczym w "Obywatelu Kane" Orsona Wellesa - niejednoznacznego portretu nieżyjącego bohatera.