Konformista

Marcello przekonany jest, że w wieku trzynastu lat zabił szofera homoseksualistę. Całe życie próbuje odkupić tamtą domniemaną zbrodnię poprzez ścisłe przestrzeganie obowiązujących w społeczeństwie norm. Jest rok 1938, żeni się z Giulią. Podczas podróży poślubnej do Paryża stara się rozszyfrować – pracując dla włoskiego wywiadu – antyfaszystowską działalność profesora Quadri, którego był kiedyś studentem. Zbliża się uczuciowo do młodej, atrakcyjnej żony profesora, ale ze zdumieniem stwierdza, że Anna jest bardziej zainteresowana jego żoną. Z Włoch nachodzi rozkaz zlikwidowania naukowca. Po wspólnie spędzonym wieczorze profesor zamierza wyjechać na wieś, a obie panie do Paryża. Jednak rankiem Marcello dowiaduje się, że Anna zmieniła plany, wyjechała z mężem i po drodze oboje zostali zamordowani. Jest rok 1943, tłumy świętują upadek rządu faszystowskiego. Na ulicy Marcello dostrzega mężczyznę, którego kiedyś rzekomo zabił. Właśnie podrywa jakiegoś chłopca. Denuncjuje go jako faszystę.

„Konformista” Bernardo Bertolucciego nie jest ekranizacją znanej książki Alberto Moravii, reżysera – także scenarzysty filmu – zainspirowały tylko niektóre wątki powieści, a – nade wszystko – osobowość jej głównego bohatera. „Szczególnie zafascynowała mnie i zaintrygowała osobowość protagonisty, która pozwalała stworzyć postać tyleż tragiczną, co obmierzłą, wielką i nędzną” – wyznaje Bertolucci. „Człowiek ten staje się konformistą, ponieważ jest przekonany, że jako dziecko zabił człowieka. Film kończy się w lipcu 1943 roku. W ciągu jednej nocy całe faszystowskie Włochy stają się antyfaszystowskie. W tym momencie na ulicach Rzymu bohater jest świadkiem upadku faszyzmu i odkrywa, że całe jego życie było wielka pomyłką” – dodaje Jean-Louis Trintignant, który znakomicie wcielił się w tytułową postać. Wydawało się, że stanie się ulubionym aktorem Bertolucciego, ale zagrania roli w jego kolejnym filmie – który stał się i skandalem, i arcydziełem, czyli w „Ostatnim tangu w Paryżu” – odmówił.