Królowa Margot

By zapobiec wybuchowi wojny domowej, Małgorzata de Valois, zwana Margot, wychodzi za mąż za Henryka, króla Nawarry. Ma to położyć – w powszechnym mniemaniu – kres waśniom religijnym między protestantami i katolikami, w istocie posłuży królowej Katarzynie Medycejskiej oraz jej synowi Karolowi IX, królowi Francji, do rozprawy z Hugenotami. 24 sierpnia 1572 roku, w noc świętego Bartłomieja, katolicy dokonają masakry protestantów. Margot uda się uratować męża oraz hrabiego La Môte, swego kochanka. Pod jej wpływem Henryk zgodzi się przejść na katolicyzm. Ale jego zwolennicy chcą, by wyjechał z Paryża, on jednak, zamiast uciekać, ratuje Karola IX przed atakiem rozjuszonego dzika, przez co zyskuje sobie wielką sympatię Karola. Tymczasem Katarzyna zamierza zamordować Henryka, jednak książka z zatrutymi stronami omyłkowo trafia w ręce jej syna. Król umiera. O morderstwo zostaje oskarżony La Môte. Henryk ucieka z Paryża. La Môte zostaje ścięty. Margot, jadąc do męża, tuli głowę ściętego kochanka.

Kanwą scenariusza „Królowej Margot" Patrice’a Chéreau stała się poza słynną powieścią Aleksandra Dumasa także książka Henryka Manna, poświęcona młodzieńczym latom Henryka z Nawarry. Filmowcy często sięgali do postaci królowej Margot (m.in. w 1909 – Camille de Morlhon, w 1914 – Henri Desfontaines, w 1954 – Jean Dréville, w 1961 – René Lucota), ale zawsze literackim źródłem była powieść Dumasa. Podparcie się przez Chéreau dodatkowo książką Manna zapewniło jego filmowi większą wiarygodność historyczną. Kłębowisko instynktów oraz namiętności miażdżone przez walec historii przedstawione jest w nim z ekspresją bliską „Zmierzchowi bogów" (1969) Luchino Viscontiego. Znakomite aktorstwo, ekspresyjna muzyka Gorana Bregovicia, a przede wszystkim porażające zdjęcia Philippe'a Rousselota sprawiają, że ta adaptacja dzieła Dumasa – wspomaganego prozą Manna – nie jest ramotą, a głębokim filmem współczesnym. Nagroda Jury oraz laur dla Virny Lisi jako najlepszej aktorki na festiwalu canneńskim (1994).