Metropolis

W roku 2000 Metropolis rządzi potężny kapitalista Joh Fredersen, który wraz z synem Frederem mieszka w ogrodzie na powierzchni ziemi. Robotnicy pracujący w fabrykach żyją pod ziemią, tam również pracuje Maria, opiekująca się robotniczymi dziećmi. Pewnego dnia Freder spotyka Marię i zakochuje się w niej. Kiedy w rozmowie z ojcem dowiaduje się, że robotnicy są skazani na życie w podziemnym mieście, porzuca luksusowe życie i zamieszkuje wśród proletariatu. Tymczasem Maria organizuje robotniczy wiec, na którym nawołuje do powstrzymania się od przemocy w regulowaniu napięć między klasą robotniczą i pracodawcami i zapowiada nadejście Zbawiciela. Ale dla Joha pokojowy wiec okazuje się zwiastunem niebezpieczeństwa. Wzywa do siebie szalonego naukowca Rotwanga i nakazuje uruchomienie robota skonstruowanego na podobieństwo Marii. Robot prowokuje bunt w fabryce, w wyniku sabotażu podziemne miasto zostaje zalane. Szczęśliwie, Marię oraz dzieci, którymi się opiekuje, udaje się uratować, podobne Fredera. Rotwang ginie, a na ruinach miasta następuje pojednanie robotników i posiadaczy.

„Metropolis” to jeden z najdroższych filmów w dziejach kina niemego: wizja świata przyszłości inspirowana widokiem Nowego Jorku, wsparta momentalnymi dekoracjami budowli, wnętrz przemysłowych i podziemi. Jakkolwiek sama fabuła może budzić wątpliwości, zadziwia inscenizacyjny rozmach, mający w zamiarze Fritza Landa przyćmić produkcje amerykańskie. Na uwagę zasługują wynalezione na potrzeby „Metropolis” – i stosowane do dziś – efekty specjalne, zwłaszcza tzw. proces Schüfftana, polegający na zastosowaniu systemu luster, umożliwiający korzystanie z miniaturowych dekoracji jako tła do scen aktorskich. Efekty wpisują się w koncepcję teatru ekspresjonistycznego, z którego doświadczeń Lang chętnie korzystał. Z drugiej strony, stworzona na użytek film koncepcja „nowego człowieka”, będącego ucieleśnieniem zjednoczonych sił społeczeństwa, okazała się niezwykle atrakcyjna dla ideologów hitleryzmu, którzy cenili „Metropolis” jako jedno z czołowych dokonań niemieckiego kina.