Pieskie popołudnie

To był najdziwniejszy napad na bank w dziejach Nowego Jorku. Doszło do niego 22 sierpnia 1972 roku. John Wojtowicz wraz ze wspólnikiem wszedł do oddziału Chase Manhattan Bank na Brooklynie z zamiarem zrabowania pieniędzy na sfinansowanie operacji zmiany płci swego partnera. Sam napad trwał 10 minut, ale okazało się, że w kasie nie ma dość pieniędzy. Wojtowicz zatrzymał kilkoro zakładników i podjął negocjacje z policją, która w sile około 250 ludzi otoczyła bank. Oblężenie trwało około 8 godzin, było obserwowane przez ponad 2 tysiące gapiów i transmitowane na żywo przez telewizję.

To prawdziwe wydarzenie zainspirowało wyróżniony Oscarem scenariusz Franka Piersona, który przeniósł na ekran Sidney Lumet. Na ekranie Wojtowicz nazywa się Sonny Wortzik – za odsprzedanie praw do swej historii (prawdziwej, jego zdaniem, w mniej więcej 30 proc.) otrzymał 7,5 tys. dolarów i 1 proc. od zysków z rozpowszechniania, co umożliwiło sfinansowanie zmiany płci jego partnera, którego zresztą poślubił odsiadując 20-letni wyrok. Dla Lumeta przypadek Wojtowicza/Wortzika stał się okazją do refleksji na temat przemian obyczajowych, zachodzących w Ameryce na początku lat 70. Z jednej strony jest to studium wielkomiejskiej alienacji, która popycha bohatera do działania wbrew prawu, z drugiej zaś spojrzenie na świat poddający się dominacji mediów. Jak bowiem potoczyłyby się losy Wojtowicza/Wortzika, gdyby nie obecność kamer telewizyjnych, transmitujących wydarzenia na żywo na cały kraj? Czy policja zdobyłaby się na podobną wstrzemięźliwość i spełnianie fantastycznych żądań rabusiów? Poza Oscarem za scenariusz film był nominowany do pięciu nagród Akademii, w tym za film roku, reżyserię i aktorskie kreacje Ala Pacino i Chrisa Sarandona.