Krótka siła

„Tango” Zbigniewa Rybczyńskiego to jedyny w całości polski film, który dostał Oscara. Statuetkę Akademii otrzymał także wybitny, polsko-brytyjski "Piotruś i wilk". Marcel Łoziński kilka lat temu zdobył Europejską Nagrodę Filmową za rewelacyjny dokument „Poste Restante” a Kasia Klimkiewicz za debiut „Hanoi – Warszawa”.


"Poste restante", materiały promocyjne, Arkana Studio

Poziom krótkiego metrażu zaczyna się od szkół filmowych. Przodują, co nie jest niczym dziwnym, szkoły w Łodzi, Katowicach i Szkoła Wajdy.  Ale od roku po piętach depcze im także Gdyńska Szkoła Filmowa, która może pochwalić się udziałem „Oleny” Elżbiety Benkowskiejw konkursie w Cannes. Od kilku lat  regularnie juroruję w konkursach młodego kina czy właśnie filmów krótkich. Przeprowadzam też selekcję debiutów na Kameralne Lato w  Radomiu i co roku, obowiązkowo, spędzam weekend na Łodzią po Wiśle. Co roku siły rozkładają się nieco inaczej, tylko Szkoła Wajdy, jako kurs mistrzowski, zawsze trzyma różny poziom. Są lata bardziej przychylne dla Łodzi i są też mocne okresy WRiTV. Rok 2013 był w moim przekonaniu rewelacyjny dla fabularzystów z Katowic – filmy takie jak "Magma" Pawła Maślony czy „Zabicie ciotki” miłośnika oldskulu Mateusza Głowackiego zostały mi w głowie jako najbardziej dopracowane etiudy fabularne. Był to udany rok dla operatorów i animatorów z Łodzi, co widać było dokładnie na zeszłorocznej edycji „Łodzią po Wiśle”. Jednym z największych sukcesów ostatnich lat była główna nagroda za film studencki dla zjawiskowego „Ab ovo” Anity Kwiatkowskiej-Naqvi. W pamięć wrył mi się także rewelacyjny „Self(less) portrait” Mateja Bobrika, zwycięzcy Łodzią po Wiśle.


"Ab ovo", fot. PWSFTviT

Znakomite krótkie metraże powstają w Studiu Munka. Nie piszę tego dlatego, że Munk działa przy Stowarzyszeniu i że mam w tym jakiś interes promocyjny. Czy proces selekcji projektów jest udany, czy system opieki nad debiutantami słuszny, dość, że co najmniej raz w roku oglądamy kilka świetnych filmów z tego źródła, które stanowią pomost między bezpieczną nauką w szkole a profesjonalnym debiutem. O „Mazurku” biegłej obserwatorki życia Julii Kolberger napisano już wszystko. „Ojcze masz” Kacpra Lisowskiego otrzymał nagrodę w Clermont-Ferrand. Jednym z najpiękniejszych dokumentów, jakie kiedykolwiek obejrzałam w życiu, są „Odwiedziny” wspomnianego Mateja Bobrika – 10 minut spojrzeń rezydentów domu opieki, wyczekujących na swoich bliskich - wielkich nieobecnych. Zapamiętajcie nazwisko tego młodego dokumentalisty.

A to dopiero szkoły i programy szkoleniowe. Oprócz nich jest cała masa świetnych dokumentów i  animacji tworzonych przez doświadczonych twórców różnych pokoleń. Ewa Borysewicz pokazała swoją grubą kreską malowaną litanię "Do serca twego" w konkursie w Berlinie. Wielki mistrz Witold Giersz zrobił jeden ze swoich najbardziej nowoczesnych filmów - "Signum". Ożywiając malarstwo jaskiniowe, lejąc życie w byka z Altamiry, jednocześnie zadał ważne pytanie o tradycję sztuki i jej dzisiejszy kontekst. To film, który będzie towarzyszył mi całe życie, mój osobisty talizman. Mój osobisty Oscar.

Szanuję krótkie metraże. Szanuję ich twórców. Nie tylko za ich pasję twórczą i wielki talent, ale za rolę, jaką odgrywają w promocji polskiej kultury za granicą i za to, w jaki sposób wpływają na poziom polskiego kina.

Proszę, koledzy dziennikarze, poświęćcie im uwagę, na jaką zasługują.