65. Zbigniewa Rybczyńskiego

Urodził się 27 stycznia 1949 roku w Łodzi. Reżyser, scenarzysta oraz autor zdjęć do filmów animowanych i eksperymentalnych. Ukończył liceum plastyczne i przez rok pracował w Studiu Miniatur Filmowych jako animator. W 1969 roku rozpoczął studia na Wydziale Operatorskim PWSFTviT w Łodzi. W tym czasie pracował przy filmach kolegów, m.in. Filipa Bajona czy Andrzeja Barańskiego, a także kręcił liczne autorskie etiudy.


Zbigniew Rybczyński, fot. CeTA

Był uczestnikiem awangardowej grupy Warsztat Formy Filmowej. Po studiach szybko związał się ze Studiem Małych Form Filmowych „Se-Ma-For”, gdzie powstały jego najważniejsze polskie prace, w tym nagrodzone Oscarem „Tango”(1980). Mimo wykształcenia operatorskiego centrum zainteresowań Zbigniewa Rybczyńskiego zawsze stanowiły projekty autorskie. Z tego okresu pochodzą również animacje "Zupa"(1974), „Oj! Nie mogę się zatrzymać!”(1975) czy "Święto"(1976).

Dwa lata spędził w Wiedniu, na kontrakcie Filmu Polskiego, zajmując się przede wszystkim pracą dydaktyczną. A po otrzymaniu Oscara, w 1983 roku wyemigrował do USA, gdzie rozpoczął owocną karierę. Zyskał ogromną popularność jako realizator wideoklipów muzycznych. W ciągu trzech lat powstało ich ok. 30, w tym nagrodzony w Cannes i uznawany za arcydzieło w swojej kategorii, teledysk do utworu Johna Lenona – „Imagine”. W Ameryce, Rybczyński, zajmował się również eksploracją technik wideo, w szczególności w rozdzielczości HD. Nakręcił wówczas swoje najciekawsze dzieła – „Schody”(1987), „Czwarty wymiar”(1988) i „Kafka”(1992).

W 1987 roku otworzył własne studio „Zbig Vision Studio”, a w latach 1994-2001 przeprowadził się do Niemiec, gdzie współtworzył Międzynarodowy Eksperymentalny Ośrodek Filmowy w Berlinie i wykładał na Uniwersytecie w Kolonii. W 2009 roku, po latach pracy za granicą, zdecydował się powrócić do Polski. Podjął się prowadzenia pierwszej w Polsce szkoły animacji 3D i Efektów Specjalnych – „Drimagine”. Był jednym z założycieli Centrum Technologii Audiowizualnych we Wrocławiu.

Poza Niemcami Zbigniew Rybczyński wykładał również na Columbia University w Nowym Jorku oraz Yoshiba University of Art and Design w Tokyo. W 1999 roku na łódzkiej Alei Gwiazd odsłonięto jego gwiazdę, a w 2008 roku otrzymał tytuł Doctora Honoris Causa łódzkiej PWSFTviT.