Roman Kłosowski, Barbara Kwiatkowska w filmie "Ewa chce spać", fot. 100latpolskiegofilmu.pl

Tadeusz Chmielewski jest jednym z najbardziej znanych i cenionych polskich reżyserów specjalizujących się w komedii. Począwszy od pełnometrażowego debiutu "Ewa chce spać" (1957), Chmielewski tworzył filmy przyprawione szczyptą surrealizmu, z widocznymi nawiązaniami do burleski, niekiedy nawet do groteski, starające się na wzór chaplinowski łączyć humor z liryzmem, a niebagatelną rolę odgrywał wątek miłosny.

Filmy Chmielewskiego zawierają sporo celnych obserwacji społecznych, wskazując niekiedy na absurdy peerelowskiej rzeczywistości, ale stanowią pochwałę ówczesnego widzenia świata, niezależnie od tego, czy ich akcja rozgrywała się w przeszłości, czy w teraźniejszości. Komedie te są atrakcyjne również dla dzisiejszego widza, ponieważ reżyserowi udawało się balansować na granicy rzeczywistości i fikcji, a ponadto umiejętnie wykorzystywał autostereotypy narodowe. Chmielewski, również przy produkcjach komediowych, chętnie sięgał do wątków kryminalnych. Arcydziełem gatunku jest "Wśród nocnej ciszy" (1978), będąca adaptacją powieści Ladislava Fuksa. Zagadka kryminalna łączyła się w tym filmie z przerażającym portretem najbardziej mrocznych zakątków ludzkiej duszy. Wydarzeniem stała się również zrealizowana w 1983 r., a dopuszczona na ekrany dopiero cztery lata później, adaptacja "Wiernej rzeki" Stefana Żeromskiego.

Pokazane zostaną fragmenty następujących filmów: "Ewa chce spać" (1957), "Dwaj panowie „N” (1961), "Gdzie jest generał..." (1963), "Jak rozpętałem drugą wojnę światową" (1969), "Nie lubię poniedziałku" (1971), "Wiosna panie sierżancie" (1974), "Wśród nocnej ciszy" (1978), "Wierna rzeka" (1983/1987).

Wykład poprowadzi prof. dr hab. Piotr Zwierzchowski, historyk filmu, autor m.in.: "Zapomniani bohaterowie. O bohaterach filmowych polskiego socrealizmu", Warszawa 2000; "Pęknięty monolit. Konteksty polskiego kina socrealistycznego", Bydgoszcz 2005; "Piękny sen pedagoga. Literackie i filmowe portrety świata edukacji", Kraków 2005; "Spektakl i ideologia. Szkice o filmowych wyobrażeniach śmierci heroicznej", Kraków 2006; "Kino polskie po roku 1989", Bydgoszcz 2007.

Seminarium odbędzie się w poniedziałek - 12 grudnia, o godzinie 17.00 w Kinotece w Warszawie.