Baza / Ludzie polskiego filmu
Baza / Ludzie polskiego filmu
Królowa polskiego ekranu
1 listopada mija 40. rocznica śmierci gwiazdy srebrnego ekranu - Jadwigi Smosarskiej.
1 listopada 2011 mija 40. rocznica śmierci gwiazdy srebrnego ekranu - Jadwigi Smosarskiej. Z tej okazji Iluzjon Filmoteki Narodowej w środę 2 listopada przygotował wieczór specjalny, podczas którego wyświetlony zostanie film "Jadzia" z bohaterką wieczoru w roli głównej oraz poświęcony Jej film dokumentalny Nataszy Ziółkowskiej-Kurczuk "Jadwiga Smosarska".

Dokument jest próbą zgłębienia fenomenu popularności aktorki. O jej dokonaniach, a także biografii opowiadają wybitni znawcy przedwojennego kina polskiego, m.in. prof. Małgorzata Hendrykowska - autorka książki o Smosarskiej, Stanisław Janicki, prof. Grażyna Stachówna. W filmie znalazły się nigdy dotąd niepublikowane dokumenty, fotografie, listy i inne materiały ikonograficzne z prywatnego archiwum Jadwigi Smosarskiej. Film jest również opowieścią o zmieniających się epokach - przedwojennej Polsce, okresie drugiej wojny światowej, 19 latach amerykańskiej emigracji i powrocie Smosarskiej do kraju na stałe na rok przed śmiercią, w trudnym okresie kolejnego polskiego przełomu.


  Jadwiga Smosarska, fot. archiwum prywatne

Wiele nazwisk gwiazd przedwojennego polskiego kina odeszło dziś w całkowite zapomnienie. Znają je tylko filmoznawcy i najzagorzalsi kinomani. Nie dotyczy to jednak Jadwigi Smosarskiej.
Debiutowała w 1918 roku na deskach scenicznych ale już w 1919 r. grała w filmie fabularnym "Dla szczęścia" – niestety nieukończonym. Kolejne filmy, w których brała udział, jako już aktorka zawodowa, to głównie filmy patriotyczne i melodramaty: "Bohaterstwo polskiego skauta", "Orlę", "Cud nad Wisłą", "Tajemnica przystanku tramwajowego", "Iwonka". Niewiele z tych filmów przetrwało. Równolegle Smosarska występowała na deskach scenicznych  m. in. Teatru im. Słowackiego, Teatru Miejskiego w Bydgoszczy, Teatru Małego we Lwowie, a także Teatru Narodowego w Warszawie.
W 1930 roku, szykując się na nadejście kina dźwiękowego, pobierała lekcje śpiewu. Pierwszym filmem, w którym publiczność mogła usłyszeć jej głos był patriotyczny obraz "Na Sybir"  Henryka Szaro z 1930 r. Kino dźwiękowe przyniosło jej jeszcze większą popularność. Takie filmy, jak "Czy Lucyna to dziewczyna?"Juliusza Gardana (1934), "Dwie Joasie" (1935)  i  "Jadzia" (1936)  Mieczysława Krawicza, a także "Barbara Radziwiłłówna" Józefa Lejtesa zapewniły jej wielokrotnie zdobywany tytuł  „królowej polskiego ekranu” w plebiscytach publiczności.

Jej gwiazda ciągle jeszcze błyszczy mocno i ciągle jeszcze można znaleźć wielu wielbicieli jej talentu i urody. Co sprawia, że jej niebywała popularność, jaką cieszyła się u publiczności przedwojennej przetrwała próbę czasu?

Filmy z jej udziałem maja niepowtarzalny, pokryty szlachetną patyną urok, który uwodzi do dziś i z biegiem lat coraz przyjemniej te filmy się ogląda. Tę przyjemność zapewniają też aktorzy - "nieco zakurzeni" gwiazdorzy, amanci i amantki, w których kochało się pokolenie dzisiejszych osiemdziesięciolatków. Pośród nich Jadwiga Smosarska dzierży pozycję niekwestionowanej gwiazdy pierwszej wielkości.

Więcej szczegółów o repertuarze Iluzjonu na stronie Filmoteki Narodowej.

Edyta Jarząb / Filmoteka Narodowa  28 października 2011 15:16
Scroll