Baza / Środowisko filmowe
Baza / Środowisko filmowe
Scenarzyści a tantiemy
ZAPA jest organizacją stworzoną z myślą o twórcach reprezentujących różne zawody filmowe. Buduje strategię swojego działania kierując się interesami środowiska filmowego, dlatego sposób jej działania jest dopasowany do specyfiki właśnie tej branży.
Od 2006 roku liczba autorów scenariuszy, którzy powierzyli ZAPA swoje utwory, wzrosła dziesięciokrotnie i obecnie wynosi ponad osiemset osób. Do ZAPA zapisali się zarówno debiutujący scenarzyści, jak i ci ze znacznym dorobkiem artystycznym, m.in. Agnieszka Holland, Juliusz Machulski, Roman Polański czy Andrzej Wajda. Wprost proporcjonalnie do liczby uprawnionych rośnie kwota wypłacanych przez ZAPA tantiem. Wielu scenarzystów, dostrzegając dynamiczny rozwój organizacji, decyduje się na przeniesienie praw autorskich do ZAPA.


fot. SFP

Działanie Biura opiera się na nowoczesnym podejściu do systemu obsługi uprawnionych. Sposób zgłaszania utworów do ZAPA jest bardzo prosty. To jedyna organizacja tego typu w Polsce, do której można zgłosić swój utwór drogą elektroniczną (e-mailem oraz za pomocą systemu ZAPA Online). ZAPA nie wymaga dostarczania kopii filmów ani składania podpisów współscenarzystów. Dzięki temu procedura powierzania repertuaru jest łatwą i krótką formalnością. Praktykowany przez ZAiKS wymóg złożenia podpisów przez wszystkich współtwórców utworu, niejednokrotnie uniemożliwia odebranie należnych autorowi tantiem. Podobne skutki wywołuje narzucany przez ZAiKS obowiązek wykazania spadkobierców i ich praw w przypadku śmierci jednego z autorów. W artykule pt. „Autorzy dzieł bezprawnie nie dostają wynagrodzeń”, który ukazał się w „Rzeczpospolitej” 15 lutego 2011 r., powyższa praktyka została opisana jako niezgodna z polskim prawem.

ZAPA jako jedyna organizacja dedykowana branży filmowej uznaje prawa do tantiem autora scenariusza filmu dokumentalnego. Zdarza się, że utwór nie jest uznawany przez ZAiKS jako film dokumentalny, chociaż w ten sposób został sklasyfikowany przez producenta i nadawcę.  

ZAPA zapewnia możliwość pobierania tantiem za wykorzystanie utworów za granicą. Biuro zawarło do tej pory najwięcej w skali kraju – bo ponad pięćdziesiąt - umów z zagranicznymi organizacjami, dotyczących ochrony praw autorów filmów. Na ich podstawie można przekazać autorowi wynagrodzenie za wykorzystanie filmu poza terytorium Polski.

Autorzy scenariuszy, którzy powierzyli swój repertuar ZAPA, cenią sobie krótkie, półroczne okresy repartycji i  możliwość otrzymania zaliczki. Najważniejsze jest jednak to, że stawki tantiem ZAPA za scenariusze filmowe są najniższe w Polsce.
 
Mówi Agnieszka Holland:
Zdecydowałam się powierzyć ZAPA moje prawa scenariuszowe, bo miałam jak najlepsze doświadczenia z reprezentowania mnie jako reżysera. Wysoka ściągalność, przejrzystość, terminowość, łatwość komunikacji i pełna informacja - muszę powiedzieć, że to najlepiej działająca agencja praw autorskich (włącznie z zagranicznymi), jaką znam. ZAiKS ma ogromne tradycje, ale według mnie filmowcy mogą liczyć na lepszą reprezentację w ZAPA. Wolę też, aby jedna organizacja reprezentowała moje wszystkie prawa niż dochodzić ich pod różnymi adresami.

Mówi Feliks Falk:
Myślę, że poza korzyściami finansowymi, które scenarzyści czerpią w ZAPA, ich obecność w Związku jest świadectwem  wspólnoty w ramach jednego środowiska filmowego.

Mówi Krzysztof Krauze:
ZAPA chroni dobrze i tanio. Dlaczego jako scenarzysta miałbym mieć gorzej niż jako reżyser? Dlatego przeniosłem tu swoje prawa literackie. Na dodatek ZAPA utrzymuje nasze Stowarzyszenie - w sumie: podwójny zysk.
Juliusz Nadbereżny / Anna Wróblewska / Magazyn Filmowy SFP 2/2011   21 września 2011 18:09
Scroll