Baza / Prawo i finanse
Baza / Prawo i finanse
Co wiemy o nowym programie MEDIA?
W 2014 roku wchodzą w życie nowe programy unijne wspierające europejskie sektory kreatywne, w tym kolejna edycja programu Media. Co wiemy o nich dzisiaj? Jak Komisja Europejska wyobraża sobie rozwój przemysłów kultury, w tym - kina?
Do tej pory funkcjonowały obok siebie dwa osobne programy unijne nastawione na finansowanie przedsięwzięć kulturalnych. Program Media zajmował się sektorem audiowizualnym, zaś Program Kultura nastawiony był na wspieranie innych przemysłów kreatywnych. Już od dwóch lat wiadomo, że nowy program na lata 2014 - 2020 będzie się nazywał Kreatywna Europa, który będzie łączył oba filary. Ma finansować działania setek tysięcy  artystów i menedżerów kultury, organizacji pozarządowych i instytucji w takich dziedzinach, jak: film, telewizja, muzyka, teatr, dziedzictwo kulturowe, literatura, działalność wydawnicza, sztuki interdyscyplinarne czy gry wideo.


Komisja Europejska fot. KE

Mimo niezmiennego nastawienia Komisji na współpracę międzynarodową, Komisja formułuje nowe priorytety i cele. Anna Hieropolitańska, która kieruje Punktem Kontaktowym programu Kultura w Warszawie (podległym Instytutowi Adama Mickiewicza) w wywiadzie dla portalu www.ngo.pl tłumaczy: - "Program musi wpisywać się w strategię Europa 2020, czyli przyczyniać się do rozwoju gospodarki europejskiej opartej na wiedzy, innowacji, inteligentnym i zrównoważonym rozwoju, wysokim poziomie zatrudnienia i włączenia społecznego. Kreatywna Europa będzie więc wspierać sektory kultury i kreatywne po to, aby mogły one rozwijać umiejętności niezbędne we współczesnej rzeczywistości cyfrowego i zglobalizowanego świata, aby skuteczniej działały i zdobywały nowych odbiorców w całej Europie oraz poza nią".

Podzielona Europa, wielość języków i naturalne granice sprawiają, że obieg dzieł europejskich jest za słaby, co odczuwamy zwłaszcza w przypadku filmu. W większości krajów widzowie kin wybierają przede wszystkim filmy amerykańskie, w części krajów, tak jak w Polsce, popularne jest kino narodowe. W telewizjach  filmów europejskich można spotkać nieco więcej, ale głównie w kanałach kodowanych, jak Canal + . Słowem kluczowym nowego programu, do którego powinniśmy się przyzwyczaić, jest sieć. Unia nastawiona będzie na wspieranie sieci kreatywnych działających w kilku państwach. Jest to sygnał dla filmowców, że należy odświeżyć i wzmocnić kontakty międzynarodowe.

Nowy program będzie również uwzględniał wyzwania związane z cyfryzacją i globalizacją.  Cyfryzacja i powszechny internet zmieniają relację między artystą a dziełem, odbiorca zaczyna być uczestnikiem, nie tylko "konsumentem" dzieła. Internet jest również cennym narzędziem w walce z wykluczeniem kulturowym. Należy więc liczyć się, że w programie Kreatywna Europa pojawią się narzędzia do budowania relacji z publicznością i wykorzystywania nowych mediów cyfrowych.

Filmowcy już zadają sobie pytanie, jak będzie działał nowy program Media i jego przedstawicielstwo w Polsce, od lat sprawnie działające i zaangażowane w pomoc i szkolenie polskich filmowców. Szczegółów jeszcze nie znamy, ale na grudniowej konferencji programu Kultura w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego jego operatorzy utrzymywali, że Media zachowa swój autonomiczny charakter. Kreatywna Europa to program ramowy, który obejmuje osobne komponenty - Kultura i Media. -"Umieszczenie osobnych jak dotąd programów w jednym ramowym może, zdaniem Komisji, przynieść pozytywne efekty, gdyż wszystkie sektory, które obejmie Kreatywna Europa zmagają się z podobnymi potrzebami, trudnościami i zadaniami", mówi Hieropolitańska. - "Z drugiej strony każdy z nich ma swoją określoną specyfikę, dlatego też w praktyce Kultura i Media będą funkcjonować jako osobne obszary. Oznacza to, że każdy z nich będzie miał swój program grantowy, osobne zaproszenia do składania wniosków oraz zagwarantowany konkretny budżet".

Wiadomo już co nieco o pieniądzach. Przewiduje się, że ok. 500 mln euro będzie przeznaczone na komponent Kultura, a około 900 mln na komponent Media. Powstanie także instrument międzysektorowy, z którego będą korzystać wszystkie sektory wspierane przez Kreatywną Europę. Jest to nowość w polityce kulturalnej UE. W ramach tego działania powstać ma fundusz na rzecz badań, analiz i projektów pilotażowych oraz specjalny mechanizm finansowy, ułatwiający gwarancje kredytowe dla małych i średnich przedsiębiorstw i dostosowany do realiów sektorów kreatywnych. Komisja szacuje, że 200 mln euro, które ma być przeznaczone na poręczenia finansowe, umożliwi małym podmiotom dostęp do nawet 1 mld euro pożyczek bankowych. Instrumentem ma zarządzać Europejski Fundusz Inwestycyjny.

Parlament Europejski fot. PE

Jako że Kreatywna Europa wspierać ma przede wszystkim sieci, należy liczyć się ze wzmocnieniem programu Europa Cinemas, którego operatorem jest Media. Właściciele kin powinni zastanowić się, czy nie warto pod tym kątem ustawić programu swojej placówki.

Projekty mają docelowo dotrzeć do około 300 000 indywidualnych artystów i osób zawodowo związanych z kulturą. Program ma funkcjonować we wszystkich krajach członkowskich UE i innych krajach dotychczas uczestniczących w Programie Kultura i  Media (Albania, Bośnia i Hercegowina, Chorwacja, Czarnogóra, Islandia, Liechtenstein, Norwegia, Macedonia, Turcja, Serbia, Szwajcaria). W 2013 roku ustalany będzie ostateczny kształt programu i jego zasady. Pierwsze nabory zapowiedziane zostały na koniec roku.

Przedstawicielstwo Programu Media - biuro Mediadesk Polska ma swoją siedzibę na terenie WFDiF na Chełmskiej.  Program MEDIA przyznaje dofinansowania w europejskim sektorze audiowizualnym, będąc jednym z najważniejszych elementów polityki audiowizualnej Unii Europejskiej. Jest skierowany do: firm zajmujących się produkcją audiowizualną, dystrybutorów, organizatorów festiwali filmowych i targów branżowych, organizatorów szkoleń dla przedstawicieli branży audiowizualnej, kin promujących filmy europejskie. Promuje projekty mające na celu zachowanie europejskiego dziedzictwa audiowizualnego. Udziela filmowcom granty na bardzo różne formy aktywności. Wśród nich najpopularniejszych działań Media w Polsce należy wyróżnić dofinansowanie developmentu w procesie produkcji filmowej, wsparcie dystrybucji filmów europejskich, tworzenie i dofinansowanie sieci Europa Cinemas, wsparcie międzynarodowych festiwali filmowych, szkolenia i doskonalenie zawodowe, zwłaszcza w nowych technikach i zawodach filmowych. Całkowity budżet Media 2007-2013 wynosi 755 milionów Euro. Program obejmuje 31 krajów.

Programów Kultura i Kreatywna Europa nie należy mylić z Priorytetem Kultura w Programie Infrastruktura i Środowisko, którego operatorem jest MKiDN. Podczas gdy Program Kultura ma na celu wspieranie projektów "miękkich", priorytet wdrażany przez resort kultury nastawiony jest na trwałe inwestycje w tkankę polskiej kultury.  Program wspiera rozbudowę i modernizację infrastruktury kultury i szkolnictwa artystycznego oraz ochronę dziedzictwa kulturowego o znaczeniu europejskim i światowym.  Z tego programu dofinansowano między innymi powstanie Centrum Kopernika, modernizację siedziby Narodowego Instytutu Audiowizualnego, inwestycje w nowy budynek PWSFTViT oraz konserwację i digitalizację archiwalnych filmów w Filmotece Narodowej. Ten program również kończy się w tym roku. Jeżeli miałoby powstać na miejscu WFDiF Polskie Centrum Kinematografii, to najprawdopodobniej korzystałoby ze wsparcia tego właśnie mechanizmu.

Wszystkie te programy muszą być również oddzielane od prowadzonego przez resort kultury Programu Wieloletniego Kultura + działającego w latach 2011 -2015.  Jego  celem jest poprawa dostępu do kultury oraz uczestnictwa w życiu kulturalnym na terenach wiejskich i wiejsko-miejskich, poprzez modernizację i budowę infrastruktury bibliotecznej oraz digitalizację zasobów polskich muzeów, bibliotek i archiwów. Branży filmowej dotyczy priorytet Digitalizacja, zarządzany przez Narodowy Instytut Audiowizualny. Z tego programu skorzystała m.in. Filmoteka Narodowa, która prowadzi Repozytorium Cyfrowe, oraz  Studia Filmowe odnawiające klasyczne polskie fabuły.


Anna Wróblewska / Portalfilmowy.pl/ngo.pl/Mediadesk Polska/MKiDN/NiNA  11 lutego 2013 11:24
Scroll