Zdzisław Kudła – malarstwo i animacja

Scenarzysta, autor opracowania plastycznego i reżyser filmów rysunkowych oraz wycinankowych. Przy jego udziale lub współudziale – jako autora opracowania plastycznego – powstało ponad 110 filmów dla dzieci i dorosłych, jest współscenarzystą 15 filmów, reżyserował lub współreżyserował (najczęściej z Franciszkiem Pyterem) – 25, w tym dwa pełnometrażowe. Zadebiutował w 1968 roku animowanym filmem dla dorosłych zatytułowanym „Arena” według scenariusza Macieja Szumowskiego, znanego krakowskiego dziennikarza i dokumentalisty.

Ma na swym koncie wiele autorskich animacji dla dorosłych, przejmujących opowieści przestrzegających przed niepokojącymi skutkami  ludzkiej działalności. Na szczególną uwagę zasługuje: „Syzyf” (1970), „Kwiat” (1973), „Krzyż” (1973), „Impas” (1975), „…ergo sum” (2004), a zwłaszcza „Bruk” (1971) nagrodzony na festiwalach w Nyon, Oberhausen i Montrealu, „Szum lasu” (1972) w Nyon, Belgradzie i Warszawie oraz „Karaluch. Blatta Orientalis” (1989) w Bielsku-Białej.

Wyreżyserował również kilka odcinków popularnych seriali dla dzieci: „Bolek i Lolek wyruszają w świat” („W puszczach Kanady”, 1968; „Na stokach Kilimandżaro”, 1969, „Grobowiec faraona”, 1970), „Bajki Bolka i Lolka” („Królowa śniegu”, 1971), „Przygody „Bolka i Lolka” („W puszczy”, 1973; „Zimowe igraszki”, 1973; „Wakacje na wsi”, 1974), „Zabawy Bolka i Lolka” („Niezwykłe odkrycie”, 1975) oraz dwa filmy pełnometrażowe: „Porwanie w Tiutiurlistanie” (1986; współreżyseria: Franciszek Pyter) i „Gwiazda Kopernika” (2009; współreżyseria: Andrzej Orzechowski). Ten pierwszy, będący niezwykle efektowną ekranizacja popularnej książki Wojciecha Żukrowskiego, to wielowątkowa pełna magii opowieść o poszukiwaniu porwanej królewny, prowadzonym przez trójkę nieodłącznych przyjaciół – koguta, kota i lisicę, utrzymana w konwencji na wpół groteskowej baśni, urzekająca przepiękną, adekwatną do zawartych treści plastyką, precyzyjną animacją oraz dopracowaniem każdego najdrobniejszego szczegółu, ten drugi – pełna suspensu i tajemnic historia dzieciństwa i młodzieńczych lat przyszłego astronoma, okraszona świetną muzyką Abla Korzeniowskiego. „Porwanie w Tiutiurlistanie” zostało nagrodzone na festiwalach w Chicago i Poznaniu, a „Gwiazda Kopernika” w Erywaniu, Teheranie i Łodzi. Warto dodać, że Zdzisław Kudła otrzymał w 2011 roku Nagrodę Stowarzyszenia Filmowców Polskich za całokształt dokonań artystycznych.

„Połknąłem już bakcyla filmu animowanego. Sporadycznie malowałem czy też wykonałem kilka polichromii, szczególnie w pierwszych latach po studiach. Twórczość filmowa nigdy nie była niezależna, nie zawsze realizowało się to, co chciałoby się. Jeszcze mniejsze szanse miało życie z malarstwa” – stwierdził na łamach książki Jerzego Armaty i Anny Wróblewskiej „Polski film dla dzieci i młodzieży”. Po przejściu na emeryturę o filmie animowanym nie zapomniał, zajął się bowiem malarstwem sztalugowym, nawarstwionym, kadrowanym jak filmowe sceny. Jego prace to wielopłaszczyznowy komentarz do otaczającej rzeczywistości i przeżyć osobistych. Przypominają niegdysiejsze filmy.