Pokaz filmu "Bolesław Matuszewski – nieznany pionier kinematografii"

Bolesław Matuszewski (1856–1944?) był fotografem, pionierem filmu dokumentalnego i medycznego oraz autorem pierwszych w historii kinematografii teoretycznych traktatów o filmie dokumentalnym.

- Jako pionier teorii Matuszewski nie tylko dostrzegł, ale i skodyfikował w sposób do dziś aktualny rolę dokumentu filmowego jako przekazu wiedzy o współczesności; przewidział rolę filmu naukowego w dziedzinie badań, dydaktyki i popularyzatorstwa; domagał się dokumentowania ważniejszych wydarzeń z dziedziny polityki, kultury, sztuki, obyczajów, dla przekazania wiedzy o nich przyszłym pokoleniom; postulował tworzenie filmotek jako archiwów pozwalających na planowe gromadzenie i zabezpieczanie dokumentów filmowych* - pisze Zbigniew Czeczot-Gawrak.
 

Waga idei Matuszewskiego odnosząca się do powstania archiwów filmowych jest ogromna. Dążył do tego, aby „żywej fotografii” (filmowi) nadać ten sam statut i oficjalny byt, co innym archiwalnym źródłom historii. Jako pierwszy dostrzegł potrzebę gromadzenia i archiwizowania „obrazów kinematograficznych” – „w działach muzeów, na bibliotecznych półkach czy w szafach w archiwum”. Dziś trudno jest sobie wyobrazić świat bez archiwów filmowych – niezbędnych do zachowania dziedzictwa kinematograficznego dla przyszłych pokoleń. Filmoteka Narodowa postanowiła uczcić rocznicę urodzin tego wybitnego, a nadal mało znanego, pioniera kinematografii poświęconym mu wieczorem. Przed projekcją w foyer kina będzie można obejrzeć multimedialną prezentację przybliżającą sylwetkę i twórczość Bolesława Matuszewskiego.

*Zbigniew Czeczot-Gawrak, „Bolesław Matuszewski, filozof i pionier dokumentu filmowego”, [w:] „Bolesław Matuszewski. Nowe źródło historii. Ożywiona fotografia. Czym jest, czym być powinna”, Filmoteka Narodowa, Warszawa 1995, s. 9.  



Opis filmu:
 
"Bolesław Matuszewski – nieznany pionier kinematografii", Polska 2012, reż. i scen. Jerzy Bezkowski; zdj. Artur Frątczak, 39 min.

Filmowy portret jednego z pierwszych teoretyków filmu, autora fundamentalnych prac „Nowe źródło historii” oraz „Ożywiona fotografia. Czym jest, czym być powinna” z 1898 roku. W założeniach jego działalność w dużym stopniu wyprzedzała epokę, a dorobek artysty budzi dzisiaj coraz większe zainteresowanie badaczy i historyków kina na całym świecie. Matuszewski już od pierwszych lat istnienia kinematografu przewidział jego znaczenie jako niezastąpionego rejestratora rzeczywistości, który może okazać się znakomitym narzędziem dla przyszłych badaczy historii. W czasach, kiedy kino było przede wszystkim jarmarczną rozrywką, walczył o utworzenie pierwszych archiwów filmowych, które gromadziłyby i zachowywały materiały filmowe dla przyszłych pokoleń. Matuszewski jest również uznawany za ojca filmu reportażowego i edukacyjnego. Od początku swej przygody z kinematografem rejestrował ważniejsze wydarzenia społeczne, a także skomplikowane operacje medyczne – widział w tej dokumentacji cenną pomoc naukową.

Rzetelnie udokumentowany obraz Jerzego Bezkowskiego został zrealizowany w Polsce, Francji i Rosji. Przybliża postać Matuszewskiego poprzez wypowiedzi badaczy, naukowców i pasjonatów jego twórczości. Film wyprodukowała Wytwórnia Filmów Oświatowych w koprodukcji z Filmoteką Narodową i Muzeum Kinematografii w Łodzi.



8 grudnia 2016, godz. 18:30
Kino Iluzjon Filmoteki Narodowej
Muzeum Sztuki Filmowej
sala Mała Czarna
ul. Narbutta 50a / 02-536 Warszawa