Wiesław Saniewski

Ukończył studia matematyczne na Wydziale Matematyki, Fizyki i Chemii Uniwersytetu Wrocławskiego, później studiował również historię sztuki i dziennikarstwo. W 1980 roku zdobył dyplom Studium Scenariuszowego w Szkole Filmowej w Łodzi. Jednak już od dobrej dekady zdobywał doświadczenie filmowe. Jego krótkometrażowy „Wielki świat” z 1971 roku zdobył I nagrodę publiczności na festiwalu filmów studenckich w Katowicach. Później Saniewski pracował jako kierownik działów filmowych w miesięczniku „Opole” oraz w „Odrze”, jednocześnie kręcąc reportaże i felietony filmowe. Od 1977 roku był związany z Zespołem Filmowym „X”. Doświadczenie na planie zdobywał między innymi przy „Dyrygencie” Andrzeja Wajdy oraz „Dreszczach” Wojciecha Marczewskiego.

Pełnometrażową twórczość fabularną rozpoczął w 1981 roku telewizyjnym „Wolnym strzelcem”, jednak film trafił na mur cenzury i został odłożony na półkę. Za debiut Saniewskiego uważa się więc często o dwa lata późniejszy „Nadzór”, który do dystrybucji wszedł także dopiero po kilku latach. Opowieść o wypaczeniach wymiaru sprawiedliwości, osadzona w więzieniu dla kobiet, pokazała dobitnie, że Saniewski nie ma zamiaru uchylać się od ciążącej na nim społecznej odpowiedzialności. Kolejne obrazy, „Sezon na bażanty” (1985 r., o emigracji Polaków na Zachód) oraz „Dotknięci” (1988 r., historia poszukiwania wolności przez człowieka zniewolonego przez chorobę psychiczną bliskiej osoby) potwierdziły tę reputację.

Twórczość Saniewskiego wyznaczają tematy trudne, przy okazji których reżyser musi przedzierać się przez mechanizmy ludzkiej psychiki. Choć Saniewski był doceniany na polskich festiwalach (Nagroda za Debiut Reżyserski za „Nadzór” oraz Nagroda Dziennikarzy za „Dotkniętych”, obie na FPFF w Gdańsku), jego filmy bardziej ceniono za granicą. Ukazuje to dobitnie przyznany „Deszczowemu żołnierzowi” z 1996 roku Złoty Paw FPFF w Gdyni, czyli nieoficjalna nagroda za najgorszy film festiwalu.

W latach 1987-1990 oraz 1994-1996 Wiesław Saniewski pełnił funkcję wiceprezesa Stowarzyszenia Filmowców Polskich. Wykłada reżyserię i scenariopisarstwo w szkołach filmowych w Polsce i zagranicą. W 2006 roku na ekrany kin wszedł „Bezmiar sprawiedliwości”, a w 2011 roku reżyser nakręcił „Wygranego”, opowieść o młodym pianiście, który zostaje postawiony przed trudnym wyborem moralnym. Wyróżniony Wielką Nagrodą Filmową Narodów za całokształt twórczości (2017).