Mikołajska. Teatr i PRL

Halina Mikołajska, wybitna polska aktorka, zanim ukończyła Państwową Szkołę Dramatyczną w Krakowie w 1947 roku (późniejsza Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna) studiowała chemię na Uniwersytecie Jagiellońskim (1945-46). Grała w teatrach: Krakowa (Miejskie Teatry Dramatyczne, 1946-1949), Wrocławia (Teatry Dramatyczne, 1949-1950) oraz Warszawy (Polski, 1950-1954 i 1982-1983; Dramatyczny, 1955-1962; Współczesny, 1963-1964 i 1967-1980; Narodowy, 1962-1963 i 1964-1966). W filmie wystąpiła zaledwie kilkanaście razy, m.in. w: „Nikt nie woła” (1960) Kazimierza Kutza, „Kartce z podróży” (1983) Waldemara Dzikiego, „Życiu rodzinnym” (1970), „Bilansie kwartalnym” (1974) i „Barwach ochronnych” (1976) Krzysztofa Zanussiego. Była aktywną działaczką opozycji, członkiem Komitetu Obrony Robotników oraz współorganizatorką Towarzystwa Kursów Naukowych. W czasie stanu wojennego została internowana.

Nominowana do tegorocznej edycji Nagrody Nike książka Joanny Krakowskiej jest wnikliwą biografią tej znakomitej artystki oraz wspaniałego człowieka, umieszczoną w szerokim kontekście peerelowskiej rzeczywistości, zarówno w skali makro – ważnych wstrząsów politycznych, jak i mikro – drobnych spraw codziennych. „Człowiek nie jest książką (...), wymyka się ocenom krytyków, jeśli chcą ustrzec się przed tanim moralizowaniem. Zawodzi historyków, pozostawiając ich w wiecznej niepewności. Nie liczy się z czytelnikami, prowadząc ich na manowce niejasnych celów i skrywanych motywacji, prawd i pozorów, zakłamań i tajemnic. Lekceważy archiwistów i bibliotekarzy, gubiąc kartki – dokumenty, plącząc rozdziały i zapisy bibliograficzne” – pisze autorka biografii.