Manewry miłosne. Najsłynniejsze romanse polskiego filmu

Podobno każdy film jest o miłości. Jeśli tak, to przed Wiesławem Kotem stanęło arcytrudne zadanie, któremu – powiedzmy od razu – sprostał znakomicie. Krytyk z ponadstuletniej historii polskiego kina wydobył te obrazy, w których miłość ma swój niezwykły kształt: jest zapalczywa bądź udawana, fizyczna bądź uczuciowa, zgodna z kanonem norm bądź rozsadzająca go od środka. Autor nie próbuje zostać jednak „miłościologiem”. To nie to, co łączy targanych porywem serca bohaterów, interesuje go najbardziej, tylko konteksty, w których ich romans – spełniony bądź nie, niegdysiejszy lub niedoszły – się rozgrywa. Dzięki takiemu podejściu „Manewry miłosne” stają się fascynującą kroniką życia (i kochania!) Polaków ostatniego wieku.

Na przykładzie skrupulatnej, bogatej i doskonale udokumentowanej analizy poszczególnych filmów dostajemy zwierciadło odbijające czasy i epoki, w których ich bohaterom przyszło żyć. Kot nie ogranicza się jedynie do tego, co na ekranie. Wychodzi poza film, odwołuje się do faktów i korespondujących z omawianym filmem dzieł literatury, kina i telewizji. Możemy przekonać się, jak odbijają one związki ustroju z kondycją kochanków: wyjście z oków małżeństwa aranżowanego w dwudziestoleciu międzywojennym, dramat ciasnoty i braku miejsca na prywatne schadzki w PRL-u, zwariowane jak raczkujący kapitalizm romanse młodych dziewczyn i mafiosów w latach 90. Natomiast bohaterowie: kobieta samotna, przodowniczka pracy, matka przełożona zakonu, galerianka, ksiądz gej, modliszka i dziwka składają się na fascynujący atlas postaci, którym uczucie zmąciło w głowie, zaburzyło hierarchię wyznawanych do tej pory wartości. Miłość w „Manewrach miłosnych” jest nieokiełznana i groźna, prowadzi do nieprzewidzianych konsekwencji. Dobrze, że samego autora zaprowadziła do tej zajmującej książki. Bo ta niewątpliwie wzięła się z miłości do polskiego kina.