Roman Wilhelmi. Biografia

„Miał jakby dwa oblicza: jedno – to śmiejące się – dla świata zewnętrznego i jedno – to płaczące – w życiu prywatnym” – wspomina Marika, żona aktora na stronach innej książki poświęconej aktorowi (Małgorzata Puczyłowska, „Być dzieckiem legendy”, 2012). Zagrał w ponad pięćdziesięciu filmach i serialach telewizyjnych. Zasłynął z ról szwarccharakterów, czego najlepszymi przykładami są: kelner Robert Fornalski z „Zaklętych rewirów" (1975) Janusza Majewskiego, interesującej ekranizacji powieści Henryka Worcella, czy bandyta Antoni Pochroń w „Dziejach grzechu"(1975), efektownej adaptacji skandalizującej książki Stefana Żeromskiego dokonanej przez Waleriana Borowczyka. Najlepszymi w bogatym dorobku filmowym Wilhelmiego są trzy – nieco podobne w swym charakterze – role główne: Jana, redaktora nocnego programu radiowego, pomagającego innym życiowym rozbitkom, a niemogącego poradzić sobie z własnym rozchwianym życiem osobistym w przejmującej „Ćmie" (1980) Tomasza Zygadły, Artura Gutnera, naukowca w średnim wieku, który porzucił rodzinę oraz pracę zawodową i zamieszkał na dworcu kolejowym w równie „dołującym” „Mniejszym niebie" (1980) Janusza Morgensterna, oraz Irona Idema, dziennikarza telewizyjnego w „Wojnie światów – następnym stuleciu" (1981) Piotra Szulkina, efektownym studium zastraszonego i bezwolnego społeczeństwa sterowanego przez wszechobecną telewizję.

Książka „Roman Wilhelmi. Biografia” Marcina Rychcika, stanowiąca poszerzone wydanie wcześniejszego tytułu tego autora – „Roman Wilhelmi. I tak będę wielki” (2004), jest solidną dokumentacją dokonań tego wspaniałego aktora, któremu powszechną popularność przyniosła rola Dyzmy w serialu Jana Rybkowskiego i Marka Nowickiego„Kariera Nikodema Dyzmy" (1980), oraz Stanisława Anioła, gospodarza domu w „Alternatywach 4" (1983) Stanisława Barei. Z jednej strony czyta się ją wartko, zwłaszcza dzięki dużej dawce wypowiedzi o artyście, jego bliskich oraz współpracownikach, z drugiej – jej dużym walorem jest właśnie wartość dokumentacyjna (solidnie opracowany dorobek artystyczny, bibliografia).