Sąsiady

Grzegorz Królikiewicz ostatni pełnometrażowy film fabularny nakręcił jednak przed… dwudziestu laty. Po premierze „Drzew” (1995) poświęcił się wyłącznie pracy pedagogicznej w łódzkiej Szkole Filmowej oraz realizacji telewizyjnych dokumentów. To autor jednego z najciekawszych debiutów w dziejach polskiego kina. Nakręcone w 1972 roku „Na wylot”, pełna suspensu opowieść, zainspirowana głośnym morderstwem, do jakiego dopuściło się w latach trzydziestych zagubione w otaczającej rzeczywistości małżeństwo Maliszów, imponowała nowatorską formą, psychologiczną głębią oraz znakomitym prowadzeniem aktorów. W swym ostatnim filmie – poetyką i atmosferą – Królikiewicz powraca nieco do tamtego filmu.

„Sąsiady” to opowieść, a właściwie kilka równoległych opowieści, inspirowanych zbiorem nowel Adriana Markowskiego, poświęconych ludziom żyjącym niemal na marginesie, w jednej z łódzkich kamienic. To opowieść o ludziach, którzy żyją obok nas, ale na co dzień ich nie dostrzegamy, wstydliwie spychając poza margines naszego świata, kształtowanego przez media. Film o ludziach bez perspektyw, bez szans, uparcie trwających w swej marnej egzystencji. Ludziach mieszkających we współczesnych gettach, zapomnianych przez rządzących, czyli tych, którzy powinni się nimi opiekować... „Trafiłem przypadkowo na zbiór opowiadań Markowskiego. Po lekturze wiedziałem jednak, że – zupełnie nieprzypadkowo. Środowisko opisywane przez autora to margines społeczny, grupa bezwzględnie szczera. Istotą takiego wrażenia była prawda. A to dlatego, bo realność została przez styl Markowskiego tak spotęgowana, że stała się opisem nas wszystkich” – wyznaje reżyser. Przejmujący film, frapująca książka.