Technika montażu filmowego

„«Biblia» dla montażystów i reżyserów – światowy bestseller od przeszło 50 lat!” – takim sloganem zaopatrzył polskie wydanie słynnego brytyjskiego podręcznika wydawca Wojciech Marzec. I nie ma w nim żadnej przesady. „Technika montażu filmowego” Karela Reisza (a od drugiego wydania również Gavina Millera) to bez wątpienia jedna z najważniejszych publikacji w dziejach piśmiennictwa filmowego, której autorem jest artysta, kładący w swej twórczości szczególny nacisk na poszukiwanie nowych środków wyrazowych oraz rozwijanie nowatorskich form narracyjnych. Bo Reisz nie był tylko teoretykiem, a  – nade wszystko – praktykiem, choć zanim został reżyserem, zajmował się krytyką filmową. Z równym powodzeniem uprawiał kino dokumentalne spod znaku Free Cinema („Mama nie pozwala", 1955, z Tony Richardsonem; „My, chłopcy z Lambetch", 1958; „March to Aldermaston", 1959, z Lindsayem Andersonem), jak i fabularne („Z soboty na niedzielę", 1960; „Morgan: przypadek do leczenia", 1966; „Kochanica Francuza", 1981).

„Technikę montażu filmowego” opublikowano po raz pierwszy w 1953 roku (w Polsce trzy lata później pt. „Montaż filmowy”). Od tego czasu książkę wznawiano – bez jakichkolwiek zmian w treści – kilkanaście razy. Dopiero pod koniec lat 60. Reisz zdecydował się na uaktualnienie swej pracy poprzez dodanie kolejnej sekcji (Lata pięćdziesiąte i sześćdziesiąte) do trzech wcześniej istniejących (Historia montażu, Praktyka montażu, Zasady montażu), w czym pomógł mu bliski współpracownik Gavin Millar. Ostatnia część książki poświęcona jest analizie montażu w kontekście rewolucyjnych przemian stylistycznych, jakim podlegało kino lat 50. i 60. (cinéma véritè, nowa fala, kino autorskie, ekran panoramiczny). Frapująca lektura, nie tylko dla… praktyków.