Rausz kinetyczny

Boom Antoniszowy trwa! Po ubiegłorocznej wspaniałej wystawie „Antonisz: Technika jest dla mnie rodzajem sztuki” w warszawskiej Zachęcie, której towarzyszył  efektowny katalog (wraz z płytą z najlepszymi filmami krakowskiego artysty), po wydanych przez Korporację Ha!art „Opowieściach graficznych”, zawierających cztery przykłady „komiksowej i parakomiksowej” twórczości Antonisza (juwenilijne, 64-stronicowe „Przygody Hitlera”, które artysta narysował w wieku lat trzynastu, cykl scenek „Z życia smoka”, zamieszczany na łamach „Gazety Krakowskiej”, pochodzący z lat 70. scenopis obrazkowy niezrealizowanego filmu „Pierony” o niewiarygodnych przygodach pewnej górniczej wycieczki pracowniczej oraz „wydany” w kwietniu 1984 roku w Lubniu  na brulionie w kratkę – komiks fotograficzny „Jak powstało Muzeum Filmu NON CAMERA”), przyszła kolej na analizę „animacji bezkamerowej Antonisza jako projektu politycznego”, bo taki podtytuł nosi skromna formatem, ale bogata w treści książeczka Ewy Borysiewicz „Rausz kinetyczny”, wydana przez Stowarzyszenie 40 000 Malarzy w koprodukcji z Narodową Galerią Sztuki Zachęta.

„O ile większość filmów Antonisza wykonanych w tej technice (noncamerowej – dop. J.A.) odnosi się w jakiś sposób do komunistycznej codzienności, o tyle logika, jakiej podporządkowana jest ich fabuła, nie odpowiada tej panującej w «realnym» świecie i wymaga od widza wyzbycia się dotychczasowych percepcyjnych przyzwyczajeń i kontroli nawyku” – pisze autorka we wstępie. Bo Antonisz był wielkim oryginałem, ale i wielkim artystą, jednym z osobliwszych kronikarzy naszych czasów. I właśnie w niekonwencjonalny sposób, wbrew utartym nawykom percepcyjnym, należy odbierać jego sztukę.