Kenji Mizoguchi i wyobraźnia melodramatyczna

Kenji Mizoguchi (1898-1956), wybitny japoński reżyser, scenarzysta i producent, pochodził z ubogiej rodziny, chciał zostać artystą malarzem, ale w 1920 roku związał się z kinematografią. Jako samodzielny reżyser zadebiutował w 1923 roku. Zrazu wyspecjalizowany w melodramatach, z czasem wypracował własny styl, predysponujący go do postawienia w gronie największych poetów ekranu, zarówno pod względem prowadzenia narracji (liryzm, subtelna symbolika, nastrojowość), pracy z aktorem (na którym spoczywało zadanie budowania psychologicznej wiarygodności postaci), jak i wizji plastycznej. Uwagę zwrócił już „Wiosennym szeptem papierowej lalki” (1926), zaś sławę przyniosły mu portrety kobiet w filmach „Elegia Naniwy” (1936), „Siostry z Gionu” (1936) czy uznawanej za arcydzieło „Opowieści ostatniej chryzantemy” (1939). W okresie II wojny światowej przeżywał kryzys twórczy, by w latach 50. odzyskać dawną formę, potwierdzoną uznaniem na europejskich festiwalach: „Życie Oharu” (1952, nagroda w Wenecji), „Opowieści księżycowe” (1953, Srebrny Lew w Wenecji, nominacja do Oscara dla filmu nieanglojęzycznego), „Ukrzyżowani kochankowie” (1954), „Cesarzowa Jang Kuei-fei” (1955).

Książka Krzysztofa Loski, poświęcona japońskiemu artyście, składa się z dziesięciu rozdziałów: 1. Narodziny wyobraźni melodramatycznej; 2. Miłość w czasach przemian; 3. Literatura i film; 4. Realizm i wrażliwość melodramatyczna; 5. W stronę kina narodowego; 6. Sztuka, miłość i polityka; 7. Kobiety w poszukiwaniu niezależności; 8. Świat umierających wartości; 9. W pogoni za złudzeniami; 10. Opowieści z dawnych czasów, oraz filmografii.