Oskarżona: Wiera Gran

Wydarzeniem tegorocznego Krakowskiego Festiwalu Filmowego była premiera najnowszego dokumentu Marii Zmarz-Koczanowicz „Wiera Gran”, poświęconego słynnej śpiewaczce z warszawskiego getta. „Czy znana śpiewaczka kabaretowa (...) splamiła się kolaboracją z Gestapo? To pytanie schodzi w filmie na dalszy plan. Reżyserka, podążając za Agatą Tuszyńską, autorką książki «Oskarżona: Wiera Gran», przekracza granice filmu biograficznego czy dokumentu śledczego. Odtwarzając wojenne i powojenne losy artystki, dotyka kwestii moralnego osądu, który często przychodzi zbyt łatwo – zarówno tym, którzy nie doświadczyli wojennego piekła, jak i tym, którzy je przetrwali i potrzebują jednoznacznych ocen” – czytamy w festiwalowym katalogu.

Książka Tuszyńskiej, znanej polskiej pisarki, poetki i reportażystki, to próba odtworzenia tej skomplikowanej biografii. „Wiera Gran to druga strona – nieopowiedziana – historii Władysława Szpilmana, słynnego pianisty z filmu Romana Polańskiego. To opowieść o cenie przeżycia i cieniu, jaki rzuca na dalszy los. Szpilman grał na fortepianie w tej samej kawiarni na Lesznie 2, w centrum żydowskiego Broadwayu, gdzie Wiera Gran śpiewała swoje piosenki. Ona była gwiazdą, on akompaniatorem. O nim po latach powstał film oklaskiwany przez cały świat z podziwem za niezwykłą siłę trwania i męstwo w znoszeniu cierpienia, ją oskarżono o współpracę z nazistami, okrzyknięto kolaborantką i unicestwiono za życia” – wyznaje autorka.